Triển khai nhiều giải pháp, ứng phó nắng nóng, hạn, thiếu nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh năm 2024

Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia đối với vùng Đông Nam Bộ, trong ba tháng đầu năm 2024, El Nino duy trì với xác suất trên 90%; trong ba tháng 4-6/2024, El Nino giảm dần cường độ nhưng vẫn có khả năng duy trì tới tháng 6/2024 với xác suất khoảng từ 60-65%. Do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên thời tiết mùa khô năm 2024 trên địa bàn tỉnh Tây Ninh tương đối khắc nghiệt; nắng nóng xảy ra trên diện rộng với nền nhiệt độ cao từ 35-37⁰C, có nơi nắng nóng gay gắt trên 37⁰C trong khoảng tháng 2-5/2024, cao điểm vào tháng 3-4/2024, cường độ nắng nóng cao, độ ẩm trong không khí và lượng nước trong đất giảm, không có mưa trái mùa gây nguy cơ hạn, thiếu nước ảnh hưởng đến đời sống người dân, hoạt động sản xuất nông nghiệp. Tính đến ngày 19/4/2024, mực nước hồ chứa nước Dầu Tiếng đang ở cao trình +20,39m (giảm 0,98m so với cùng kỳ) ứng với dung tích 852,60 triệu m³ (giảm 155,18 triệu m³ so với cùng kỳ), đạt 53,94% dung tích thiết kế.

Trước diễn biến thời tiết ngày càng cực đoan, Thủ tướng Chính phủ có Công điện số 04/CĐ-TTg ngày 15/01/2024, Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 01/4/2024; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có Chỉ thị số 661/CT-BNN-TL ngày 23/01/2024, Công văn số 2605/BNN-TL ngày 10/4/2024; Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành các Công văn: số 207/UBND-KT ngày 19/01/2024, số 431/UBND-KT ngày 07/02/2024, số 1085/UBND-KT ngày 12/4/2024, theo đó chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương tăng cường thực hiện các biện pháp phòng, chống nắng nóng, hạn, thiếu nước, hạn chế ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, chất lượng cuộc sống của người dân; phòng, chống cháy rừng trong mùa khô năm 2024, với 06 nhiệm vụ trọng tâm:

- Theo dõi thông tin về tình hình khí tượng thủy văn, phương án bổ sung nguồn nước từ hồ chứa nước Phước Hòa về hồ chứa nước Dầu Tiếng; dự báo về nguồn nước, chất lượng nước tại hồ chứa nước Dầu Tiếng, Tha La và hệ thống kênh mương thủy lợi để vận hành công trình thủy lợi, điều tiết nước phục vụ sản xuất, đảm bảo an toàn đập, hồ chứa, hệ thống kênh; cung cấp thông tin cho các địa phương và người dân triển khai công tác phòng, chống, khắc phục hạn, thiếu nước, hạn chế ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp; tính toán nguồn nước, chủ động xây dựng kế hoạch cấp nước vụ Hè Thu năm 2024.

- Giám sát các hoạt động khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước, quản lý hành lang bảo vệ nguồn nước, vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt, đảm bảo nguồn nước phục vụ cung cấp nước sinh hoạt trong trường hợp hạn, thiếu nước hoặc xảy ra sự cố ô nhiễm nguồn nước; nâng cao năng lực cấp nước, vận hành khai thác các công trình cấp nước tập trung, đảm bảo cấp nước sinh hoạt ổn định, liên tục cho người dân, cơ sở y tế, giáo dục và các nhu cầu thiết yếu khác; tuyên truyền, vận động, phổ biến người dân chủ động áp dụng các giải pháp cấp, trữ nước và sử dụng nước tiết kiệm nước.

Hình: Đảm bảo nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp

- Phối hợp, đề xuất đầu tư xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp các công trình thủy lợi, công trình cấp nước tập trung; theo dõi, đôn đốc các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án đầu tư: Sửa chữa, nâng cấp hệ thống thủy lợi Dầu Tiếng (giai đoạn 2); Sửa chữa hồ chứa nước Tha La huyện Tân Châu; Trạm bơm Tân Long huyện Châu Thành; nạo vét hệ thống kênh mương,… để hoàn thành, đưa vào vận hành, nâng cao hiệu quả sử dụng.

- Rà soát các khu vực khó khăn về nguồn nước, có nguy cơ hạn, thiếu nước hoặc không chủ động nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp để thông tin, định hướng người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp; phối hợp với các địa phương và người dân xây dựng kế hoạch sản xuất chủ động, linh hoạt, gieo trồng đồng loạt, tập trung theo từng vùng; ưu tiên sử dụng giống cây trồng chất lượng cao, ngắn ngày, chịu hạn; áp dụng các biện pháp kỹ thuật tưới tiên tiến, tiết kiệm nước.

Hình: Ổn định sản xuất nông nghiệp trong mùa khô năm 2024

- Thực hiện công tác kiểm tra phòng cháy, chữa cháy rừng, có phương án chủ động nguồn nước, bố trí sẵn sàng lực lượng, trang thiết bị phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý kịp thời và có hiệu quả nếu xảy ra cháy rừng.

- Truyền thông, thông tin kịp thời, chính xác về tình hình nắng nóng, hạn để nâng cao nhận thức của người dân trong sử dụng tiết kiệm nguồn nước.

Kết quả: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo Công ty TNHH Một thành viên Khai thác thủy lợi Tây Ninh chủ động theo dõi thông tin dự báo khí tượng thủy văn, tình hình thời tiết, diễn biến nguồn nước hồ chứa nước Dầu Tiếng, Tha La; phối hợp với Công ty TNHH Một thành viên Khai thác thủy lợi Miền Nam để có kế hoạch cấp nước phục vụ tưới tiêu, đảm bảo an toàn công trình thủy lợi, đập, hồ chứa; phối hợp vận hành, điều tiết nước trên các hệ thống kênh phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân 2023-2024 và năm 2024; đồng thời chỉ đạo Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố đã tổ chức vận động Nhân dân chuyển đổi cây trồng phù hợp với vùng đất, sử dụng nước tiết kiệm và gieo trồng đồng loạt phù hợp với thời gian cung cấp nước.

Do công tác phối hợp trong chỉ đạo, điều hành, phối hợp vận hành, điều tiết nước đảm bảo được kịp thời, chặt chẽ và nỗ lực của các đơn vị quản lý vận hành công trình thủy lợi thì đến nay, trên địa bàn tỉnh không xảy ra tình trạng thiếu nước tưới đối với các khu vực nằm trong hệ thống công trình thủy lợi, tuy nhiên đối với khu vực nằm ngoài hệ thống công trình thủy lợi thì có bị ảnh hưởng do các khu vực nằm ngoài vùng tưới hệ thống thủy lợi, nguồn nước sử dụng là nước ngầm với cường độ nắng nóng cao, khô hạn kéo dài làm cho mực nước ngầm bị hạ thấp xuống sâu, do đó ở thời điểm này người dân phải bơm nước tưới nhiều hơn làm tăng thêm chi phí sản xuất (bơm tưới).

Tuy nhiên, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 06 vụ cháy rừng trồng với diện tích 4,184ha (tăng 04 vụ so với cùng kỳ năm 2023); nhiều lô rừng trồng có dấu hiệu chết các loại cây trồng chính như sao, dầu, vên vên… (đặc biệt đối với các loại cây trồng dặm trong năm 2023) và hiện nay, cấp dự báo cháy rừng trên địa bàn tỉnh đang ở cấp V - cấp cực kỳ nguy hiểm. Trong thời gian tới, ngành Nông nghiệp tiếp tục triển khai theo dõi các nhiệm vụ nêu trên để tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh đề nghị các Sở, ban, ngành tỉnh, địa phương chủ động triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao, tăng cường ứng phó với tình hình hạn, thiếu nước để đảm bảo cấp nước, hạn chế ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và đời sống Nhân dân./.