Sẽ xem lại thẩm quyền của thanh tra xây dựng

UBND Q.1 cho biết theo quyết định 89 của Thủ tướng Chính phủ (thí điểm thành lập TTXD quận huyện, phường xã tại Hà Nội và TP.HCM), ngoài quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn, TTXD được thực hiện các nhiệm vụ khác do chủ tịch UBND quận huyện giao. Mặt khác, quyết định 133 của UBND TP (hướng dẫn thực hiện quyết định 89 của Thủ tướng Chính phủ) có quy định TTXD được lập biên bản tổ chức, cá nhân vi phạm trật tự lòng lề đường, nơi công cộng trên địa bàn quận huyện.

Xử phạt từ năm 2009

Từ cơ sở trên, ngày 14-4-2009, chủ tịch UBND Q.1 ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của TTXD Q.1 và TTXD của 10 phường thuộc Q.1. Quy chế nêu rõ: ngoài các chức năng, nhiệm vụ được quy định, TTXD Q.1 được tổ chức kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm trật tự lòng lề đường, TTXD 10 phường được kiểm tra, lập biên bản, xử lý các hành vi vi phạm hành chính liên quan đến lĩnh vực trật tự lòng lề đường, trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông...

Tiếp đó ngày 26-6-2009, UBND Q.1 có văn bản quy định chánh TTXD Q.1 được xử phạt hành chính theo thẩm quyền đối với vi phạm trật tự lòng lề đường, nơi công cộng trên địa bàn Q.1... Hiện lực lượng TTXD Q.1 có 460 người. Trong đó, bộ phận làm công tác thanh tra tại quận là 95 người. Bộ phận thu phí đậu xe là 120 người, số còn lại là TTXD ở các phường.

Theo UBND Q.1, do là quận trung tâm, là “bộ mặt” của TP và trước đây tình hình vi phạm về trật tự đô thị, vi phạm lòng lề đường trên địa bàn quận khá phức tạp nên việc ban hành các quy định trên với mong muốn chấn chỉnh, lập lại trật tự đô thị trên địa bàn quận, để bộ mặt đô thị chuyển biến tốt hơn.

Đồng thời trong thời gian này, TP cũng có chủ trương xây dựng các tuyến đường văn minh đô thị và chỉ có lực lượng TTXD mới có thể đảm nhiệm công việc này. Kết quả cho thấy từ khi thực hiện quy định trên đến nay, tình hình vi phạm trật tự đô thị, trật tự lòng lề đường trên địa bàn quận đã có chuyển biến tích cực, nhất là các khu vực trọng điểm, tập trung đông người như chợ Bến Thành, công viên 23-9, công viên 30-4...

Mỗi người hiểu một cách

Vấn đề được nhiều người đặt ra là theo quy định, thẩm quyền xử phạt của TTXD chỉ được giới hạn trong lĩnh vực xây dựng, trật tự đô thị, trong khi TTXD hiện nay lấn sang luôn cả lĩnh vực xử phạt giao thông? Ông Phan Trọng Hùng, chánh TTXD Q.1, cho rằng việc lập biên bản, xử phạt các xe vi phạm lòng lề đường căn cứ theo quyết định của UBND TP và quy định của UBND Q.1.

Điều này có khác so với nghị định 34 của Chính phủ (quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ), chỉ cho phép chủ tịch UBND các cấp, trưởng công an các cấp, cảnh sát giao thông đường bộ, thanh tra giao thông đường bộ được lập biên bản, xử phạt... nhưng đây mới là thí điểm, chưa triển khai chính thức.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo Sở Nội vụ TP.HCM (một trong hai đơn vị đề xuất UBND TP ban hành quyết định 133 cùng với Sở Xây dựng TP) cho rằng việc thành lập TTXD là thí điểm theo chủ trương của Thủ tướng Chính phủ, và quyết định 133 của UBND TP cũng căn cứ theo tinh thần trên. Tuy nhiên trước khi ban hành quyết định 133, TP đã xin ý kiến của các bộ ngành liên quan. Vị này cũng nói rằng chuyện khác nhau giữa quy định thực hiện thí điểm và các quy định khác trong cùng lĩnh vực là chuyện thường xuyên xảy ra. Sau khi thí điểm một thời gian, nếu không phù hợp TP sẽ kiến nghị điều chỉnh, sửa đổi.

Còn theo Sở Xây dựng TP, xe đậu lòng lề đường được xem là vi phạm trật tự đô thị và TTXD có quyền lập biên bản, xử lý theo các quy định được thí điểm. Tương tự theo lãnh đạo thanh tra Bộ Xây dựng, khi thí điểm lực lượng TTXD thực hiện theo nhiệm vụ, thẩm quyền được UBND TP giao và việc xử phạt xe đậu lòng lề đường thuộc về trật tự đô thị.

Luật sư Huỳnh Văn Nông (Đoàn luật sư TP.HCM) khẳng định hiện pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính là văn bản có giá trị pháp lý cao nhất trong việc xử lý vi phạm hành chính. Theo đó, người có thẩm quyền xử phạt mới được lập biên bản vi phạm hành chính của lĩnh vực đó và theo các quy định hiện hành thì TTXD không được lập biên bản, xử lý vi phạm về giao thông. Đề cập việc thí điểm, luật sư Nông cho rằng về nguyên tắc việc thí điểm phải phù hợp, nằm trong khuôn khổ các quy định của pháp luật cho phép. Do vậy quy định TTXD được xử phạt vi phạm về giao thông cần phải được sửa đổi.

Nếu cần thiết sẽ điều chỉnh cho phù hợp

Một lãnh đạo Q.1 thừa nhận việc quy định thẩm quyền xử lý của TTXD về vi phạm trật tự lòng, lề đường chủ yếu xuất phát từ thực tế, trong khi các văn bản hiện hành quy định về vấn đề này chưa đầy đủ, chưa rõ ràng, dẫn đến nhiều ý kiến khác nhau. Ông cũng nói quy định trên chủ yếu ngăn chặn vi phạm chứ không nhằm vào việc xử phạt được nhiều người. “UBND Q.1 sẽ xin ý kiến UBND TP.HCM về thẩm quyền của TTXD quận và nếu cần thiết sẽ điều chỉnh cho phù hợp” - vị lãnh đạo UBND Q.1 trên nói.

Bên lề kỳ họp HĐND TP.HCM chiều 7-12, Chủ tịch UBND TP Lê Hoàng Quân cho biết TP vẫn đang thực hiện thí điểm tổ chức TTXD đến cấp quận huyện và phường xã, thị trấn theo quyết định của Chính phủ. Trong quá trình thí điểm, TTXD được giao thẩm quyền xử phạt các hành vi vi phạm về trật tự đô thị, trong đó có các hành vi lấn chiếm lòng lề đường.

“Hiện chủ yếu ở khu vực quận 1 phải giữ trật tự, mỹ quan đô thị nên TTXD mới xử phạt đậu xe lấn chiếm lòng lề đường, và do đây là thực hiện thí điểm nên TP sẽ có đánh giá lại để rút kinh nghiệm. Báo chí có ghi nhận những ý kiến khác nhau về thẩm quyền của TTXD hãy tổng hợp chuyển cho UBND TP, chúng tôi sẽ chỉ đạo các sở ngành liên quan báo cáo và trả lời cụ thể” - ông Quân nói.

PHÚC HUY - NGUYỄN TRIỀU