Hiệu quả kinh tế từ việc khai thác thủy sản Hồ Dầu Tiếng

Tây Ninh có hồ nước Dầu Tiếng rộng 27.000ha, dung tích 1,58 tỷ mét khối nước, là công trình thủy lợi lớn nhất nước. Ngoài phục vụ sản xuất nông nghiệp, công nghiệp chế biến và nhu cầu phục vụ nước sinh hoạt của nhân dân tỉnh Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước, Thành phố Hồ Chí Minh, Long An… hồ Dầu Tiếng còn có thảm thực vật rừng là nguồn thức ăn tự nhiên vô cùng phong phú, thuận lợi cho các giống loài thủy sản tự nhiên phát triển.

 Theo điều tra của Viện nghiên cứu Nuôi Trồng thủy sản II: nguồn lợi thủy sản trong hồ Dầu Tiếng có khoảng 54 loài, trong đó có nhiều loài có giá trị kinh tế cao như: Cá Lăng, cáThát lát, cá Leo, cá Ngựa… nên hồ Dầu Tiếng là nơi bảo tồn giống loài thủy sản rất tốt.

 Sản lượng thủy sản khai thác trong hồ Dầu Tiếng giữ vị trí vô cùng quan trọng trong tổng sản lượng thủy sản của tỉnh, hiện nay chiếm khoản 2,08 % tỷ trọng của ngành hàng năm và cung cấp phần lớn thực phẩm thủy sản cho nhu cầu tiêu dùng của nhân dân trong tỉnh, Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận.

Từ khi hồ Dầu Tiếng tích nước năm 1984, nguồn lợi thủy sản hồ Dầu Tiếng vô cùng đa dạng với nhiều chủng loại có giá trị cao, môi trường nước thuận lợi có thảm thực vật rừng là nguồn thức ăn tự nhiên vô cùng phong phú, thuận lợi cho các giống loài thủy sản tự nhiên phát triển nên các loài thủy sản phát triển mạnh. Trong thời gian nầy chưa phát sinh ngư cụ cấm nhiều nên tổng sản lượng khai thác bình quân giai đoạn này đạt 3.000 tấn/ năm (Theo số liệu “ Báo cáo điều tra khả năng và nghiên cứu quy hoạch nuôi thủy sản hồ Dầu Tiếng” của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản II- Thành phố Hồ Chí Minh).

Trong giai đoạn từ năm 1991-2004 chưa có cơ quan chuyên môn nên công tác quản lý chưa chặt chẽ; tình trạng đánh bắt bằng ngư cụ cấm như dùng lưới kéo bằng lưới mành mành, sử dụng mắt lưới quá nhỏ, đặt dớn …. đánh bắt trong mùa cá đẻ; dùng chất nổ, xung điện, chất độc để khai thác thủy sản cộng với gia tăng mật độ khai thác vào mùa khô khi các thủy vực thu hẹp gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến môi trường sống của thủy sản nên nguồn lợi thủy sản ngày càng cạn kiệt, một số loài qua khai thác còn rất hạn chế hoặc không còn như cá lóc bông, cá Cốc, cá Cầy, cá Leo...sản lượng khai thác giảm dần từ năm 1991 đến năm 2004 chỉ đạt khoảng 300 - 400 tấn/năm (theo điều tra của Trường Đại học Nông lâm TPHCM trong khi xây dựng Quy hoạch thủy sản tỉnh Tây Ninh vào năm 1997-1998 thì sản lượng khai thác năm 1996 của hồ Dầu Tiếng chỉ được 350 tấn /năm), khai thác thực tế chỉ đạt 11.85 kg thủy sản cho 1 ha mặt nước (320.000kg/27.000ha).

Khai thác thủy sản hồ Dầu Tiếng giai đoạn 1985-2004

Biểu: Số luợng cá giống đã thả vào hồ Dầu Tiếng qua các năm

(-): đối tuợng không đuợc thả trong năm đó

Khai thác thủy sản hồ Dầu Tiếng giai đoạn 2005-2013

 Quy hoạch tổng thể phát triển thủy sản tỉnh Tây Ninh đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020 đã được UBND tỉnh phê duyệt theo Quyết định số 43/2008/QĐ-UBND ngày 13/6/2008, quy hoạch đề xuất để tăng sản lượng khai thác thủy sản trong hồ Dầu Tiếng. Chi cục Thủy sản thuờng xuyên kết hợp với các cơ quan chức năng kiểm soát hạn chế khai thác có tính chất hủy diệt, bên cạnh đó ngành Nông nghiệp và phát triển Nông thôn đã thực hiện công tác thả cá giống giúp tăng nguồn lợi thủy sản trong hồ

          Các chủng loại cá giống đã thả: cá Mè trắng, cá Mè hoa, cá Chép, cá Trôi, cá Trắm, cá Mè vinh, cá Lăng vàng, cá Lăng nha, cá Thát lát, cá Tra dầu, cá Tra...

Công tác thả cá giống vào hồ Dầu Tiếng để tái tạo nguồn lợi thủy sản

được thực hiện thường xuyên hàng từ 2005 năm đến nay nên sản lượng khai thác thủy sản duy trì ổn định, tăng trưởng đều đặn và hợp lý, trọng lượng của từng cá thể thủy sản khai thác vượt hẳn so trước đây (như cá Trắm cỏ, Mè hoa, Cá tra..ngư dân bắt được nặng 7-10 kg thậm chí cá mè hoa có con trọng lượng đạt trên 30 kg.