HƯỚNG DẪN NÔNG DÂN PHÒNG TRỪ BỆNH HẠI NHÃN

HƯỚNG DẪN NÔNG DÂN PHÒNG TRỪ BỆNH HẠI NHÃN

Hòa thành có khoản trên 1.000 ha nhãn trồng tập trung nhiều nhất ở 2 xã Trường Hòa, Trường Đông. Những năm qua bệnh chổi rồng đã phát sinh gây hại rải rác ở nhiều vườn nhãn mà nông dân chưa rỏ nguyên nhân. Đến khi tỉ lệ bệnh ngày một phát triển, nông dân mua nhiều thuốc phòng trừ bệnh nhưng không có hiệu quả.

Hiện tại bệnh chổi rồng đã phát triển và lan rộng trên các vườn nhãn ở trong Thị xã, tỉ lệ bệnh từ 5-10%. Đặc biệt ở các hộ trồng xung quanh nhà tỉ lệ bệnh đến 50-80%. Đây là bệnh gây hại nghiêm trọng ảnh hưởng đến năng suất.

Nhằm giúp cho nông dân giảm thiệt hại do bệnh chổi rồng gây ra. Ngày 27 tháng 10 năm 2022 Trạm trồng trọt và BVTV Thị xã Hòa Thành phối hợp cùng Ủy ban nhân dân xã Trường Đông tổ chức lớp tập huấn phòng trừ bệnh chổi rồng trên cây nhãn cho 20 nông dân trồng nhãn trên địa bàn.

Tại buổi tạp huấn nông dân được hướng dẫn các nội dung sau: cách nhận biết tác nhân gây hại, môi giới truyền bệnh, triệu chứng và các biện pháp phòng trừ bệnh chổi rồng trên nhãn.

1. Tác nhân và môi giới truyền bệnh:

Tác nhân gây bệnh là do vi khuẩn thuộc nhóm Gamma Proteobacteria, vi khuẩn này không thể nuôi cấy, sống trong mạch dẫn của cây, đặc biệt là trên các đọt non, hoa. Nhện lông nhung chính là môi giới truyền bệnh. Nhện đẻ trứng rải rác ở các lá non chồi non mật số cao chích hút làm lá xoăn xoắn lại. Nhện rất nhỏ khó thấy bằng mắt thường. Gây hại quanh năm mạnh nhất vào các tháng mùa khô trời nắng nóng, đặc biệt giai đoạn cây ra tược non.

2. Triệu chứng gây hại:

Bệnh tấn công và gây hại trên các đợt đọt non và hoa nhãn, tạo nên hiện tượng mọc thành chùm của lá hoặc hoa. Chính vì vậy chúng được gọi là chổi rồng hay nông dân còn gọi là “đầu lân”, nhìn từ xa như dạng một tổ chim hoặc dạng cây chổi. Loại bệnh này không gây chết cây mà làm nhãn giảm năng suất đến 80% so với bình thường.

3. Biện pháp phòng trừ:

Để phòng trị tốt cần áp dụng biện pháp loại bỏ mầm bệnh (cắt bỏ cành nhiễm bệnh) và quản lý triệt để trung gian truyền bệnh là nhện lông nhung. Chúng ta có thể áp dụng những biện pháp sau đây:

a.Giống:

- Không nên nhân giống từ những cây bị nhiễm bệnh chổi rồng

- Ở những vùng nhãn tiêu da bò bị nhiễm chổi rồng nặng có thể áp dụng biện pháp ghép chuyển đổi giống nhãn xuồng cơm vàng có chất lượng ngon trên gốc ghép nhãn tiêu da bò bị nhiễm bệnh.

b. Kỹ thuật canh tác:

- Cắt bỏ toàn bộ các cành, lá, hoa bị nhiễm bệnh và đem đốt hoặc chất thành đống, phun thuốc trừ nhện và trùm lại bằng nilon để tránh nhện phát tán. Sau thu hoạch trái tiến hành cắt tỉa và dọn vệ sinh cho vườn cây giúp tán cây thông thoáng, giảm khả năng cư trú và gây hại của nhện (cắt cành sâu khoảng 50 cm, sau khi cắt phải phun thuốc trừ nhện lên tán lá ngay).

- Tránh để cành lá, trái tiếp xúc với mặt đất tạo điều kiện cho nhện di chuyển lên cây.

- Không nên để cây ký chủ phụ như cây bồ ngót, cây bóng nẻ trên vườn.

- Nên bón phân cân đối để xử lý cho cây đọt non, ra hoa đồng loạt, nhanh, đọt to, khỏe để dễ quản lý nhện và hạn chế bệnh.

- Việc tỉa chồi bệnh nên tiếp tục thực hiện nếu một số chồi mới vẫn còn xuất hiện bệnh.

- Có thể áp dụng biện pháp phun nước áp lực lớn trong mùa nắng để cuốn trôi nhện, đồng thời tạo ẩm độ cao làm trứng nhện không nở được.

c. Biện pháp hóa học:

- Biện pháp này chỉ áp dụng cho việc phòng trừ nhện (không áp dụng đối với vi khuẩn gây bệnh trực tiếp), khi quản lý được nhện càng triệt để thì biện pháp phòng trừ càng có hiệu quả cao.

- Sau khi cắt tỉa phải phun thuốc trừ nhện và thuốc gốc đồng ngay lên tán lá giúp loại bỏ nhện còn sót lại trên lá già và sát trùng vết thương do cắt tỉa.

- Khi cây mới vừa nhú đọt non, ra hoa phải tiến hành phun xịt ngay bằng loại thuốc trừ nhện và nên thay đổi gốc thuốc và định kỳ phun thuốc trừ nhện (tùy theo thời gian cách ly của từng loại thuốc) cho đến khi lá vừa chuyển từ lá lụa có màu đồng sang màu xanh thì có thể ngưng thuốc. Nên phối hợp thuốc trị nhện với dầu khoáng để phòng trị hiệu quả tốt hơn.

                                                                               Tác giả: Trạm Trồng trọt và BVTV thị xã Hòa Thành