Khoai môn là loại thực phẩm rau củ cho giá trị dinh dưỡng cao và năng suất tốt, thích hợp đất có thành phần cơ giới nhẹ. Trên địa bàn huyện Hòa Thành khoai môn được trồng tập trung tại 02 xã Trường Hòa và Long Thành Bắc với tổng diện tích sản xuất khoảng 51 ha chủ yếu trồng vụ Đông Xuân.
Theo bà con nông dân chuyên sản xuất khoai môn thì trước đây cây khoai môn là loại cây lấy củ dễ trồng và cho năng xuất cao ít bị sâu bệnh, tuy nhiên do vài năm trở lại đây do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, thời tiết mưa nắng thất thường nên tình hình sản xuất môn cũng gặp không ít khó khăn, nhất là tình hình bệnh hại như bệnh đốm lá, thối củ trên cây khoai môn.
Qua theo dõi tình hình sản xuất Khoai môn trên địa bàn huyện Hòa Thành cán bộ kỹ thuật trạm thường xuyên thăm đồng, phát hiện kịp thời và hướng dẫn bà con xử lý sâu bệnh hại đạt hiệu quả cao. Trạm Trồng trọt và bảo vệ thực vật Hòa Thành giới thiệu cách nhận dạng và quản lý bệnh đốm lá trên Khoai môn như sau:
Bệnh đốm lá trên cây khoai môn do Nấm Phytophthora colocasiae Racib gây hại trên lá, cuống lá và thân bẹ, bệnh nặng gây thối củ. Bệnh đốm lá phát sinh trong điều kiện thời tiết nóng ẩm, mưa nắng xen kẽ và thường gây hại mạnh ở giai đoạn cây khoai môn từ 2,5 tháng trở lên (giai đoạn bắt đầu tạo củ).
Triệu chứng ban đầu là các vết bệnh với những đốm nhỏ hình tròn màu nâu sau đó vết bệnh lan rộng và tiết những giọt dịch trên lá vào sáng sớm. Vết bệnh có thể phát triển đan xen vào nhau làm cho toàn bộ bộ lá bị rách và tàn lụi.
Ở cả hai mặt lá khoai môn vết bệnh hình thành 1 lớp bột trắng mọng gọi là các bào tử vô tính. Sự lan truyền, phân tán các bào tử gây bệnh được diễn ra nhờ nước, sương đêm và gió. Khi gặp yếu tố thuận lợi chỉ cần một giọt nước sương đọng trên lá thì các bào tử nấm có thể nảy mầm và xâm nhập tấn công vào cây chủ nhanh chóng. Thời gian từ khi xâm nhiễm đến khi phát bệnh( thời gian ủ bệnh) khoảng 2- 4 ngày.
Nhờ khả năng tạo thành các bào tử trứng nấm Phytophthora colocasiae có thể tồn tại lâu trong điều kiện đất khô và ẩm, đến khi gặp điều kiện thích hợp thì chúng nảy mầm và tái sinh gây hại.
Vết bệnh làm cho lá bị rách và tàn lụi
Để quản lý tốt bệnh đốm lá trên khoai môn, nông dân cần áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp với một số giải pháp như sau:
1. Vệ sinh đồng ruộng: Sau khi thu hoạch, tiến hành cày ải phơi đất tiêu diệt nấm và mầm bệnh tồn dư trong đất. Trước khi trồng cày ải làm đất, rải vôi xử lý đất khoảng 8-10 ngày sau kết hợp bón lót thêm phân hữu cơ đã ủ hoai mục với nấm Trichorderma . Nấm Phytophthora colocasiae còn có thể tạo thành các bào tử trứng có khả năng tồn tại lâu trong các mô đất khô. Vì vậy, nếu có điều kiện bơm hoặc lấy nước vào ngập ruộng trong thời gian 15-30 ngày trước khi trồng vụ mới hoặc luân phiên cây trồng khác họ để đạt hiệu quả phòng ngừa cao hơn.
2. Chọn giống: chọn giống khoai môn sạch bệnh, khỏe mạnh và xử lý giống trước khi đem ra ruộng để trồng.
3. Kỹ thuật canh tác: Cây khoai môn có bộ rễ ăn nông, thích hợp đất có thành phần cơ giới nhẹ, khi làm đất cần cày xới nhiều lần, mặt ruộng phải bằng và thoát nước tốt vào mùa mưa. Lên liếp cao 25-40cm, trồng với mật độ cây cách cây: 0,6 m. Hàng cách hàng: 1 – 1,2m. Áp dụng biện pháp bón phân cân đối NPK, tăng cường dùng phân hữu cơ, phân chuồng đã ủ hoai mục.
4. Thường xuyên kiểm tra đồng, để sớm phát hiện bệnh hại trên khoai môn. Riêng đối với bệnh đốm lá phát sinh gây hại mạnh ở giai đoạn từ 2,5 tháng trở đi nên cần chú ý theo dõi. Khi có triệu chứng của bệnh đốm lá, bà con nên phun thuốc để phòng ngừa và trị sớm. Sử dụng thuốc theo nguyên tắc 4 đúng và luân phiên các gốc thuốc hoạt chất Azoxytrobin, Fosetylluminium, Dimethomorph, Copper oxychloride, Copper hydroxid, Mataxyl,… và kết hợp thêm dầu khoáng để tăng khả năng bám dính trên lá khoai môn cho hiệu quả phòng trừ cao.
Hình ảnh ruộng Khoai môn bị bệnh đốm lá
Trạm trồng trọt và BVTV Hòa Thành
Ý kiến bạn đọc